แม่กำลังมี ตกขาว ระหว่าง ตั้งครรภ์ ใช่ไหมคะ? แต่เชื่อหรือไม่ว่านี่เป็นเรื่องปกติ เพราะสาเหตุหลักมาจากฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) ซึ่งเพิ่มขึ้นอย่างมากในระหว่างตั้งครรภ์ แต่ถ้าตกขาวที่มาจากสาเหตุอื่น ก็อาจเป็นอันตรายต่อคนท้องได้ และมักจะมีลักษณะของสีและกลิ่นที่ผิดปกติ
ตกขาว ระหว่าง ตั้งครรภ์ ที่ปกติ เป็นอย่างไร?
ตกขาว หรือ ระดูขาว เป็นสารคัดหลั่งที่ถูกปล่อยออกมาทางช่องคลอด ของเหลวนี้ผลิตขึ้นเนื่องจากการไหลเวียนของเลือดเข้าสู่ช่องคลอด และทำหน้าที่ป้องกันการติดเชื้อ หรือป้องกันไม่ให้แบคทีเรียเข้าสู่มดลูกจากทางช่องคลอด
การรายงานจาก WebMD ยิ่งอายุครรภ์มากขึ้น ปริมาณของตกขาวก็จะถูกผลิตได้มากขึ้นเช่นกัน โดยเฉพาะช่วงก่อนวันคลอด ซึ่งนั่นเป็นเพราะหัวของทารกเริ่มมากดที่ปากมดลูกของแม่มากขึ้น
อาการตกขาวที่เป็นปกติมีลักษณะ ดังนี้
- เป็นมูกใสที่จับได้ หรือมีสีขาวขุ่น ลักษณะเหมือนไข่ขาว เมื่อแห้งบนกางเกงมักจะมีสีขาวเหลืองเล็กน้อย
- ไม่มีอาการคันตามมา
- มีกลิ่นตามธรรมชาติ ไม่ใช่กลิ่นที่ไม่พึงประสงค์
- ไม่มีอาการปวดกระดูกเชิงกรานร่วมด้วย
ตกขาว ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อในช่องคลอด
ตกขาวที่ไม่ปกติจะมีลักษณะเป็นสีเหลือง หรือออกเขียวคล้ายหนอง และมีกลิ่นไม่พึงประสงค์ ซึ่งนี่อาจเป็นสัญญาณของโรค หรือการติดเชื้อในช่องคลอด หากแม่พบว่ามีตกขาวตามลักษณะใด ๆ ที่อธิบายไว้ด้านล่างนี้ จะต้องรีบเข้ารับการปรึกษากับแพทย์ที่ดูแลครรภ์ทันที เพราะนั่นคือลักษณะของการติดเชื้อในช่องคลอดระหว่างตั้งครรภ์
1. ภาวะติดเชื้อแบคทีเรีย
การติดเชื้อนี้เกิดขึ้นเนื่องจากการเจริญเติบโตของแบคทีเรียในช่องคลอดอันเนื่องมาจากการเพิ่มขึ้นของฮอร์โมน โดยปกติแล้ว การติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอด จะตามมาด้วยอาการเหล่านี้:
- มีมูกสีเทาหรือมูกสีขาวขุ่นมัว
- มีอาการปวดระหว่างถ่ายปัสสาวะ
- เกิดภาวะช่องคลอดอักเสบ คันรอบ ๆ ช่องคลอดอย่างรุนแรง
- ช่องคลอดมีกลิ่นเหม็นคล้ายคาวปลา
- รู้สึกเจ็บช่องคลอดหลังการมีเพศสัมพันธ์
แม่ควรใส่ใจและสังเกตอาการเหล่านี้ เพราะการจัดการกับ ภาวะติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอด มักจะต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะเพื่อให้ร่างกายสามารถสร้างภูมิคุ้มกันต่อแบคทีเรียได้
2. ปัญหาเชื้อราในช่องคลอด
การเพิ่มขึ้นของฮอร์โมนในร่างกายของแม่ นอกจากจะทำให้เกิดการติดเชื้อแบคทีเรียแล้ว ยังอาจทำให้เกิดการเจริญเติบโตของเชื้อราในช่องคลอด หรือ การติดเชื้อราในช่องคลอด (Candida albicans) ซึ่งมีอาการ ดังนี้
- มีตกขาวสีขาวเหลือง หรือมีลักษณะเป็นเมือกสีเขียว ออกมาจากช่องคลอดปริมาณมาก อาจมีหรือไม่มีกลิ่นเหม็นก็ได้
- รู้สึกเจ็บช่องคลอดระหว่างการมีเพศสัมพันธ์
- ช่องคลอดมีอาการบวมแดง เมื่อสัมผัสแล้วเจ็บได้ง่าย
- รู้สึกปวดขัดหรือแสบร้อนเวลาปัสสาวะ
- ปวดบริเวณปีกมดลูกหรืออุ้งเชิงกราน
- มีอาการคันในช่องคลอดอย่างรุนแรง
หากแม่มีภาวะใดภาวะหนึ่งข้างต้น ไม่ควรนิ่งนอนใจ ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยและดูแลจากแพทย์ ซึ่งโดยปกติจะใช้วิธีรักษาด้วยยาต้านเชื้อรา
3. โรคพยาธิในช่องคลอด (Trichomoniasis)
เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่พบได้บ่อย เกิดจากการติดเชื้อโปรโตซัวที่มีชื่อว่า Trichomonas vaginalis พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย โดยเชื้อนี้จะถูกส่งผ่านทางการมีเพศสัมพันธ์ ซึ่งมีลักษณะของอาการ ดังนี้
- ตกขาวเป็นเมือกสีเหลืองเขียว หรือ เทา
- ตกขาวมีกลิ่นเหม็นคาวอย่างรุนแรง
- รู้สึกเจ็บและแสบระหว่างการมีเพศสัมพันธ์
- มีตกขาวเมือกออกมาในปริมาณมาก
- มีอาการคันมากเกินไปในบริเวณช่องคลอด
- ปวดระหว่างมีเพศสัมพันธ์
เมื่อแม่มีอาการเหล่านี้ควรรีบไปพบแพทย์ และรับประทานยาปฏิชีวนะติดต่อกันให้ครบตามที่แพทย์แนะนำ ถึงแม้จะไม่มีอาการแล้วก็ตาม และระหว่างการรักษาควรหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์
4. การติดเชื้อสเตร๊บโตคอคคัสกรุ๊ปบี (Streptococcus Group B : GBS)
ความเสี่ยงในการพัฒนาเชื้อแบคทีเรีย GBS นั้นสูงกว่าความเสี่ยงของการติดเชื้อชนิดอื่น ๆ ซึ่งอาการที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย GBS มีดังนี้
- ปัสสาวะสีขุ่น
- รู้สึกปวดปัสสาวะ แต่จริง ๆ แล้วไม่มีปัสสาวะให้ขับถ่าย
- ปวดแสบร้อนในช่องคลอดระหว่างการถ่ายปัสสาวะ
การติดเชื้อชนิดนี้ค่อนข้างอันตราย เพราะเชื้อ GBS สามารถส่งผ่านไปยังทารกได้ทางกระแสเลือด ดังนั้น แม่ควรยับยั้งการการติดเชื้อ GBS ในทันทีที่เกิดอาการ โดยให้รีบไปพบแพทย์ และรับประทานยาปฏิชีวนะติดต่อกันให้ครบตามที่แพทย์แนะนำ
วิธีป้องกันการ ตกขาว ใน ระหว่าง ตั้งครรภ์
- หลีกเลี่ยงการใช้กางเกงรัดรูป หรือ กางเกงยีนส์ผ้าหนา เพื่อป้องกันการระคายเคืองและการก่อเชื้อราในช่องคลอด
- หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของน้ำหอมบริเวณช่องคลอด เพื่อให้อากาศไหลเวียนภายในช่องคลอดได้อย่างราบรื่น
- ปัสสาวะเป็นประจำ และเช็ดทำความสะอาดโดยเริ่มจากด้านหน้าไปด้านหลังเท่านั้น เพื่อไม่ให้แบคทีเรียจากทวารหนักแพร่กระจายเข้าสู่ช่องคลอด
- รับประทานอาหารจำพวกแป้งและเส้นใยอาหารจากธรรมชาติ ที่เป็นคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน เพื่อป้องกันการก่อตัวของแบคทีเรียในช่องคลอด
ติดตามข่าวสาร สาระ และเกร็ดความรู้ เรื่องการดูแลสุขภาพคุณแม่ และวิธีเลี้ยงลูก ได้ที่ Mama’s Choice Blog
เลือกซื้อผลิตภัณฑ์ของ Mama’s Choice Thailand ได้ที่ Shopee Official Store
ratchadaporn